Trông người mà ngẫm…

Từ khi về làm dâu, chị chưa bao giờ nghe thấy ba má chồng cãi vã, dù ông nổi danh “Trương Phi”. Theo anh, gia đình được ổn là nhờ mẹ anh biết “nhu”. Lần đầu bị chồng tát, chị sốc, lên sân thượng khóc tức tưởi, đầu óc lẩn quẩn toàn ý nghĩ dại dột. Chồng không lên nề, chị vừa giận vừa lo. Có tiếng guốc ở cầu thang… Mẹ chồng đến bên dỗ ngon dỗ ngọt, căn dặn chị: “Mai mốt, con cố nhịn lúc chồng đang cơn giận rồi phải trái từ từ phân giải sau. Mềm nắn rắn buông”. Lúc đầu, chị nghĩ mẹ nói thế vì bênh con trai và rấm rứt vì sao người cần thay đổi phải là mình chứ không phải là con trai bà? Dần về sau, lẳng lặng quan sát, chị thấy chính mẹ cũng sát với nguyên tắc “tránh xa lốc xoáy”. Khi dị đồng ý kiến với cha hoặc bị xử ép, hiểu lầm, mẹ đều không nói ngay lúc đó, nhất là khi cha say rượu mới về nhà. Theo mẹ, ai cũng nghĩ mình có lý nên cứ tranh nói, chỉ người thật sự mạnh mẽ mới có đủ khả năng khiên chế để im lặng. Mẹ bảo, để tập kìm chế khi cả hai đều “bốc hỏa”, đầu tiên, mình cứ xem lời nói thiếu kiểm soát của chồng như âm thanh từ cái băng bị rối. Sau đó, mình lảng xa để tránh bận tai, vào bếp đun nấu để giải tỏa. Nếu vẫn găng, nên rửa mặt, uống một ly nước để phân tán cảm giác và để… đẹp da. Thấy thế, chồng sẽ hiểu vợ đang cố nén và tự điều chỉnh. Từ lúc mới cưới, anh đã bắt chị học cách chiều chồng của “thần tượng” - mẹ, nhưng chị tự tin mình là một cô gái hoàn hảo, có trình độ, không khiếm khuyết gì để phải học ai (nói chi đến học một bà già lẫn cẫn). Sau nhiều phen suýt ăn tát lần hai, lần ba và cả những thứ không chỉ là cái tát từ chồng, chị “thấm” dần điều mẹ nhấc. Khi chị tập nhịn nhục đợi chồng “hạ hỏa”, mọi việc đều êm xuôi, ổn thỏa mà vị thế của chị không hề sút giảm. Phần anh, cũng học ở ông bạn đồng nghiệp sự tế nhị trong giao dịch với vợ. Mỗi lúc nhận được sự lo lắng, quan tâm, anh trình diễn.# Ngay xúc cảm vui sướng thay cho lời cảm ơn. Ngày nay, trước khi lên xe hoa, không ít cô dâu chú rể đã rủ nhau học các khóa tiền hôn nhân. Học là cấp thiết nhưng những tri thức, kỹ năng học được ấy làm sao đủ cho hai người sống với nhau cả đời với thiếu gì tình huống phát sinh? nên, mỗi người cần phải biết rút tỉa những bí quyết hạnh phúc từ mọi người xung quanh: họ hàng, đồng nghiệp, bạn bè, hàng xóm… Tham gia chia sẻ tâm sự ở các diễn đàn về hôn nhân gia đình trên báo chí, các trang web không chỉ là cách để vừa được nghe và nói mà điều quan yếu là nhìn thấy mình qua câu chuyện của người khác. Dù bạn ở đâu, dù bạn mới “vào tròng” hay đã song hành suốt quãng đường dài, trải nghiệm của bạn đều cần cho ai đó. Nghe ngóng, gom góp, mỗi người quay về tự thu xếp lại gia đình theo cách của mình. Không có câu chuyện nào của riêng anh hay của riêng tôi. Học hỏi kinh nghiệm xây dựng hạnh phúc của gia đình khác không bao giờ vô dụng. Nếu tham khảo có chọn lọc và biết vận dụng hợp lý vào điều kiện thực tiễn của mình, những điều thu nhặt ấy đều phát huy tác dụng một cách khó ngờ. Có thể thu nhặt nhiều điều quý báu khi “nhìn lên” những gia đình tiến bộ, hạnh phúc, lẫn khi “nhìn xuống” những gia đình xáo xào, bất ổn, thậm chí vỡ vạc. Đôi lúc, kinh nghiệm xương máu từ những thất bại còn cần hơn cả bí quyết thành công vì nó cho người khác thấy rõ “hậu quả nhãn tiền”. Một câu kết thân thuộc trong nhiều dòng san sẻ là “tôi nói ra để mọi người cảnh giác, đừng sa vào “vết xe đổ” của tôi”. Một anh kỹ sư, thầy thuốc, thương gia vẫn có thể nhận bài học về xây dựng hạnh phúc từ một kẻ nát rượu, vừa bị vợ bỏ. Soi vào người khác, ta thấy một góc của khuân mặt mình. Soi vào nhiều người, vững chắc ta sẽ nhìn mình rõ hơn. “Trông người - ngẫm đến ta” để theo, để tránh, để cựu hôn nhân của mỗi người ngày càng no đủ hơn. Kinh nghiệm về miêu tả tình ái thương, làm chủ xúc cảm, tổ chức cuộc sống, quản lý tiền bạc, xử sự, giao thiệp với chồng con, gia đình lớn, bạn của chồng/vợ… không bao giờ thừa. Càng biết nhiều, hiểu nhiều thì nền tảng tổ ấm càng chắc chắn. Miễn là khi nhìn dọc ngó nghiêng, người trong cuộc luôn giữ suy nghĩ khách quan và tích cực. Khi “nhìn lên”: không dao động, tủi phận; khi “nhìn xuống” cũng chẳng chủ quan hay buông xuôi, chịu đựng. TÔ DIỆU HIỀN Do “mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh” nên nguyên tắc cơ bản để hạnh phúc là không so sánh với nhà người, thay vào đó là học hỏi kinh nghiệm và cần nhìn rõ mối quan hệ của mình. Để cải thiện tình trạng hôn nhân, mỗi người đều phải tự nâng cao kiến thức gia đình, điều chỉnh và hóa giải mâu thuẫn khi chưa trở nên trầm trọng. Muốn thế, mỗi người phải tự trọng và biết trọng, phải nhìn mặt hăng hái và không bới móc mặt tiêu cực của bạn trăm năm. Vươn dậy hết khả năng nhưng thành quả có được hay không lại còn tùy thuộc nhiều yếu tố khác và ta nên ưng với những nuốm của mình. Chuyên viên tham mưu Trần Thị Hồng Hà (Phó giám đốc trọng điểm tư vấn tình yêu - hôn nhân - gia đình, thuộc Trung ương Hội LHTN Việt Nam)