Thứ Năm, 22 tháng 8, 2013

Lãng phí thực hay hay phẩm - mối đe dọa cho môi trường.

Khối lượng này tương đương với giá trị sản xuất được của khu vực Châu Phi cận Sahara

Lãng phí thực phẩm - mối đe dọa cho môi trường

Bữa cơm chỉ có cơm trắng và cá khô kho mặn chát của học trò ở huyện Bát Xát, Lào Cai.

Tại các bữa tiệc, đặc biệt là các bữa tiệc cưới giờ (ở nhà hàng cũng như tại gia đình), hầu hết khách khứa chỉ ăn uống dối, mâm cỗ vẫn còn nguyên.

Để sản xuất được 1kg gạo tốn hơn 1. Với cầm cố duy trì sự sống cho 7 tỉ người trên toàn thế giới, FAO ước lượng khoảng 1/3 sản lượng thực phẩm toàn cầu hoặc là bị vung phí hoặc bị mất mát. T. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, phí phạm lương thực cũng chính là hoang phí các nguồn tài nguyên tự nhiên, song song gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường.

Cơ sở chế biến, đóng gói và kho chứa thực phẩm không đủ sức bảo quản thực phẩm tươi ngon lâu, đường sá đi lại khó khăn… cũng là căn nguyên đã khiến một lượng lớn thực phẩm bị bỏ lại trên đường từ cánh đồng tới người tiêu dùng.

Và theo đó, tác động trái lại đến chính sức khỏe của người dân như đối mặt với nguồn nước ô nhiễm, không khí ô nhiễm và cả không gian ô nhiễm cũng không là ngoại lệ. Với Việt Nam, chưa bao giờ người dân hoang mang như lúc này khi cứ mỗi ngày trôi hỗ tương thêm một vụ thực phẩm “bẩn” bị vạch trần: Rau bẩn, bún bẩn, sữa bẩn, thậm chí gạo cũng không là ngoại lệ. Dùng phung phá thực phẩm đang trở nên một thực tại đáng buồn ở các thành thị, những nơi kinh tế phát triển, người dân thừa thãi nguồn thức ăn.

Để bữa ăn có chất đạm, những xuân đường nơi đây phải bắt nhái, nòng nọc, ve sầu… về “cải thiện”. Chẳng những thế, phung phí thực phẩm còn làm hủy hoại chính môi trường sống của con người. Ngay ở Arab Saudi- nơi được xem là “sống trên tiền” nhờ nguồn tài nguyên dầu lửa lớn nhất thế giới- các quán ăn cũng bắt đầu ứng dụng hình thức phạt tiền những khách hàng bỏ phí thức ăn.

Ở Việt Nam, hơn một nửa trong số 16 lưu vực sông lớn đã từng bị thiếu nước trầm trọng. Theo Tổ chức Nông-Lương liên hiệp Quốc (FAO), mỗi năm có 1,3 tỉ tấn lương thực bị phao phí. Nhàng nhàng mỗi ngày, bãi rác Nam Sơn nảy sinh hơn 1.

Các nghiên cứu mới đây cho thấy, 70% nguyên do các ca mắc ung thư ở nước ta là do chế độ ăn uống không bảo đảm.

Hệ quả thế tất là. Do lộn lạo giữa các thành phần vô cơ, hữu cơ, việc xử lý rác càng gặp nhiều khó khăn và tái chế rác lại càng khó khả thi. Việc sinh sản ra nguồn lương thực, thực phẩm không chỉ tốn nhân lực mà còn phải sử dụng các chất hóa học, thuốc trừ sâu, phân bón… hoang thực phẩm đồng nghĩa với việc phí phạm những chí phí cho sinh sản, nhiên liệu trong quá trình tải.

Không khó khăn gì để bắt gặp những hình ảnh về sự lãng phí thực phẩm của người dân. Nếu dùng không hợp lý các nguồn thực phẩm không chỉ tác động đến môi trường, mà còn hoang phí trong vơ chuỗi sản xuất và tiêu thụ thực phẩm.

Tại các quán cơm, không ít người gọi suất cơm nhưng chỉ ăn hết một nửa, thậm chí chút đỉnh rồi bỏ. Đồng thời, cứ 7 người trên thế giới có 1 người đói và hơn 20. Bít tất những thức ăn thừa này đều được xử lý một cách đơn giản nhất là… bỏ vào thùng rác.

Một số liệu mà Viện Dinh dưỡng quốc gia vừa ban bố: Gần 21% con trẻ vùng nông thôn bị suy dinh dưỡng - tỉ lệ này cao gấp đôi so với con nít tỉnh thành.

Một tỉ dụ về sự ô nhiễm môi trường đang tác động trái lại đến nguồn tài nguyên, gây hại cho sức khỏe của chính người dân: Tại bãi rác Nam Sơn (Sóc Sơn, Hà Nội), dù rằng là nơi có công nghệ xử lý rác tiền tiến nhất phía Bắc, song vẫn không xử lý nổi những rác thải hữu cơ (thực phẩm thừa). Đấy là chưa kể phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và nhất là công sức của dân cày. Trong khi đó, tại nhiều khu vực miền núi, khu vực nông thôn, người dân- đặc biệt là trẻ mỏ, lại rơi vào cảnh thiếu thực phẩm nghiêm trọng.

Ngay cả khi đi ăn tiệc buffet, một nếp khó bỏ của khá đông người là lấy thức ăn nhiều hơn lượng thân thể mình có thể hấp thụ, sau đó bỏ lại. Để mặc cho rác thải hoành hành, thấm ngược vào nguồn nước ngầm, nguồn đất và chính người dân gánh chịu hậu quả.

Theo tâm tính, lúa là cây trồng rất khát nước. H. Học trò Trường Tiểu học Sảng Ma Sáo (Bát Xát, Lào Cai) dù được cải thiện hơn một tí với cơm và cá khô kho mặn chát, thì vẫn kiên cố bữa ăn của các em chẳng thể nào đảm bảo dinh dưỡng.

Người dân đang tự hủy hoại sức khỏe của chính mình mỗi ngày khi sống trong bầu không khí ô nhiễm, dùng nguồn nước đang ngày một đi xuống về chất lượng và ăn những thực phẩm ảnh hưởng trực tiếp từ nguồn đất ô nhiễm và các hóa chất độc hại. Và những hệ lụy  hoang toàng thực phẩm không chỉ gây tốn kém cho các gia đình, khiến nhiều người thiếu hụt thức ăn mà nó còn làm ảnh hưởng đến môi trường.

Tỉ dụ, một cửa hàng ăn ở thủ đô của Litva, nếu khách hàng để thừa đồ ăn quá nhiều sẽ bị trả gấp đôi số tiền ghi trong hóa đơn. Nhiều người vẫn cho rằng, ô nhiễm môi trường vốn là hậu quả nặng nề của việc thương mại hóa, sinh sản… Song ngoài những hoạt động mang tính vĩ mô này, việc vung phí lương thực mỗi ngày- được thải ra môi trường của chính từng người dân- đang trở thành một đe dọa mới cho môi trường sống và cho chính bản thân người dân.

Không chỉ các em học sinh, mà ngay bữa ăn của những giáo viên vùng cao cũng hết sức thiếu thốn. Ảnh: Dương Hà Trong khi đó, số người bị đói và chết vì thiếu lương thực là con số không nhỏ. Nguồn thực phẩm bị bỏ phí không chỉ ở khâu sử dung, mà còn chính từ sự mất mát ở nguồn cung cấp ban sơ. Các em đành cải thiện bữa ăn bằng cách trồng thêm rau hoặc xách thêm ít cơm, thức ăn tự kiếm được hoặc từ nhà mang đi.

Hiện nhiều cửa hàng ăn trên thế giới đã đưa ra lời cảnh báo nếu khách hàng gọi quá khả năng dùng bữa của mình, tùy theo mức độ thức ăn thừa, sẽ bị phạt tiền. Mới đây, một số tờ báo viết về cuộc sống của những càn mầm non ở huyện xã Sơn Thủy, huyện quan san, Thanh Hóa. Nước ta là một nước sinh sản nông nghiệp, là một trong những nước xuất khẩu nông sản hàng đầu trên thế giới nhưng hầu hết việc sinh sản vẫn còn thô sơ.

Một số nước khác ở Châu Âu- trong đó có Bồ Đào Nha, cũng đang ứng dụng mức phạt rưa rứa. 000 người. Tại Hồng Kông, mỗi món ăn đã gọi ra nhưng không dùng hết, khách hàng phải trả thêm 1,5 đôla Hồng Kông. Vòng lẩn quẩn giữa ô nhiễm môi trường và thực phẩm bẩn, thành thử, vẫn luôn là cuộc đua chưa hề có điểm dừng! Chương trình Lương thực thế giới (WFP) đã thành lập tổ chức đặc biệt, mang tên “Cứu nguy lương thực” (Save Food) và kêu gọi các quán ăn ứng dụng những biện pháp hiệp để sao cho thức ăn không bị hoang phí quá đáng như hiện nay và bước đầu đã thu được thành công.

Nhiều người cũng cảm thấy tiếc khi thức ăn bị bỏ đi, nhưng vì sĩ diện, vì người khác nhìn vào nên cố tình gọi lượng thức ăn dôi thừa.

Đồng thời, nhiều thực phẩm bị thối rữa, phát thải khí mêtan, ảnh hưởng đến môi trường. Lề thói xấu  Mới đây, Ngày Môi trường thế giới 2013 lựa chọn chủ đề về vung phí thực phẩm để báo động nạn ô nhiễm môi trường. Chưa kể, các loại nước rỉ rác phát sinh cũng là nguy cơ gây ô nhiễm trầm trọng, nếu không có công nghệ xử lý hiệu quả.

Một ba Trường TNCS Mường Lạn (huyện Mường Ảng, Điện Biên) cho biết, đa số bữa ăn của các em học sinh tại trường chỉ có gạo trắng và muối.

Còn tại một số quán ăn ở Mỹ, nếu số thức ăn bỏ phí đủ mức chịu phạt, khách hàng sẽ phải trả thêm 30% giá trị bữa ăn.

Đáng buồn hơn, sự hoang toàng này đôi khi phát xuất từ chính tinh thần của người dân. 000 con nít dưới 5 tuổi chết mỗi ngày vì đói.

400 lít nước. Theo đánh giá của Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường - Bộ Công an, Việt Nam là một trong những nhà nước có tỉ lệ người mắc và tử vong do bệnh ung thư cao hàng đầu thế giới.

700m 3 nước rỉ rác. Theo Viện Công nghệ sinh vật học và Công nghệ thực phẩm - Đại học Bách khoa Hà Nội, nguồn rác thải lẫn lộn trên không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn là duyên cớ gây nên nhiều dịch bệnh. Nếu chúng ta mỗi người chỉ để vung phí một bát cơm, sẽ phung phí cả một nguồn tài nguyên không nhỏ.

Trong 1 giây, 1ha lúa cần lượng nước tương đương nước sinh hoạt cho 1. Tại các nước phát triển, cung vượt qua cầu, nông dân thường sinh sản nhiều hơn lượng hàng hóa cấp thiết để phòng tình trạng thiếu hụt do thời tiết xấu, vận chuyển khó khăn… Tại các nước đang phát triển- trong đó có Việt Nam, thực phẩm mất mát bắt nguồn từ tình trạng yếu kém của hạ tầng, kỹ thuật.

Đây là nghịch lý đau lòng giữa việc hoang toàng thực phẩm ở đô thị và thiếu thực phẩm ở nông thôn. Điều này dẫn đến lượng lương thực không nhỏ bị thất thoát ngay trên đồng ruộng.

Trong đó, chất thải thực phẩm là một nguồn thải đồ sộ đối với tài nguyên tự nhiên và gây ra các tác động bị động về môi trường.